รายงานของผู้สอบบัญชี ข้าพเจ้าขอรายงานต่อผู้ถือหุ้น บริษัท ดุสิตธานี จำกัด (มหาชน) ว่าได้ตรวจสอบงบดุล ลงวันที่ 31 ธันวาคม 2539 และ 2538 งบกำไรขาดทุนและกำไรสะสม และงบกระแสเงินสด ประจำปี แต่ละปีสิ้นสุดเพียงวันเดียวกันตามลำดับของ บริษัท ดุสิตธานี จำกัด (มหาชน) ตามมาตรฐานการสอบบัญชี ที่รับรองทั่วไป ซึ่งรวมทั้งการทดสอบรายการบัญชีและวิธีการตรวจสอบอื่นที่เห็นว่าจำเป็นแล้ว สำหรับปี 2539 และ 2538 ข้าพเจ้าไม่ได้ตรวจสอบ งบการเงินของบริษัทย่อยและบริษัทร่วมบางบริษัท ส่วนได้เสียในกำไร (ขาดทุน) สุทธิที่ยังไม่ได้แบ่งของ บริษัทย่อยและบริษัทร่วมเหล่านี้คิดเป็นร้อยละ (212.29) และ ร้อยละ (7.38) ของกำไรสุทธิประจำปี แต่ละปีตามลำดับ งบการเงินเหล่านี้มีการตรวจสอบโดยผู้สอบบัญชีอื่น ซึ่งได้ส่งรายงานการตรวจสอบมา ให้ข้าพเจ้าแล้ว ดังนั้นความเห็นของข้าพเจ้าในส่วนที่เกี่ยวกับจำนวนเงินของบริษัทย่อยและบริษัทร่วม เหล่านี้ที่นำมารวม จึงถือตามรายงานของผู้สอบบัญชีอื่น ตามรายงานของข้าพเจ้า ลงวันที่ 25 กุมภาพันธ์ 2539 เกี่ยวกับการตรวจสอบงบการเงิน ประจำปี 2538 ของบริษัท ส่วนได้เสียในขาดทุนสุทธิที่ยังไม่ได้แบ่งของบริษัทย่อยและบริษัทร่วมซึ่งคำนวณ จากงบการเงินที่ยังมิได้มีการตรวจสอบ มีจำนวนคิดเป็นร้อยละ 10.74 ของกำไรสุทธิประจำปี ส่วน ได้เสียดังกล่าวรวมส่วนแบ่งขาดทุนสุทธิของบริษัทย่อย และบริษัทร่วมบางบริษัทซึ่งต่อมาเมื่อมีการตรวจสอบ โดยผู้สอบบัญชีอื่นแล้วมีจำนวนลดลง 7,295,994 บาท จึงได้มีการปรับงบการเงินประจำปี 2538 ของ บริษัทที่นำมาแสดงในที่นี้ย้อนหลังเพื่อให้แสดงกำไรสุทธิเพิ่มขึ้นเท่ากับจำนวนดังกล่าวด้วย งบการเงินของบริษัทย่อยและบริษัทร่วม 4 บริษัท สำหรับปี 2539 และบริษัทย่อย 1 บริษัท สำหรับปี 2538 ยังมิได้มีการตรวจสอบ ส่วนได้เสียในกำไรสุทธิที่ยังไม่ได้แบ่งของบริษัทย่อยและบริษัทร่วม เหล่านี้ คิดเป็นร้อยละ 16.19 และร้อยละ 3.61 ของกำไรสุทธิประจำปี 2539 และ 2538 ตามลำดับ .pa - 2 - ข้าพเจ้าเห็นว่า จากการตรวจสอบของข้าพเจ้าและรายงานของผู้สอบบัญชีอื่น นอกจากผลของ รายการปรับปรุงที่อาจจะมีขึ้น ถ้าได้มีการตรวจสอบงบการเงินของบริษัทย่อยและบริษัทร่วมตามที่ได้กล่าวใน วรรคที่สามแล้ว งบการเงินตามที่กล่าวไว้ในวรรคแรกแสดงฐานะการเงิน ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2539 และ 2538 ผลการดำเนินงาน และกระแสเงินสด ประจำปีแต่ละปีสิ้นสุดเพียงวันเดียวกันตามลำดับของ บริษัท ดุสิตธานี จำกัด (มหาชน) โดยถูกต้องตามที่ควร และได้ทำขึ้นตามหลักการบัญชีที่รับรองทั่วไป ซึ่งได้ถือปฏิบัติเช่นนั้นโดยสม่ำเสมอ เติมศักดิ์ กฤษณามระ กรุงเทพมหานคร ผู้สอบบัญชีรับอนุญาตเลขที่ 1106 วันที่ 4 มีนาคม 2540 สำนักงานไชยยศ .pa บริษัท ดุสิตธานี จำกัด (มหาชน) งบดุล ลงวันที่ 31 ธันวาคม 2539 2538 สินทรัพย์ สินทรัพย์หมุนเวียน เงินสดและเงินฝากธนาคาร (หมายเหตุข้อ 3) 43,937,901 60,514,220 เงินลงทุนระยะสั้น 250,100,000 588,300,000 ลูกหนี้การค้าและตั๋วเงินรับ 114,533,788 100,104,381 หัก หนี้สงสัยจะสูญ (หมายเหตุข้อ 1.2) (12,310,310) (11,910,564) ลูกหนี้การค้าและตั๋วเงินรับสุทธิ 102,223,478 88,193,817 สินค้าคงเหลือ (หมายเหตุข้อ 1.3 และข้อ 4) 29,458,356 23,810,070 เงินทดรองจ่ายและลูกหนี้อื่น 47,441,443 47,222,172 สินทรัพย์หมุนเวียนอื่น 74,421,174 42,728,907 รวมสินทรัพย์หมุนเวียน 547,582,352 850,769,186 เงินลงทุนและเงินให้กู้ยืมแก่บริษัทในเครือ บริษัทร่วมและ บริษัทอื่น (หมายเหตุข้อ 1.4 และข้อ 5) 2,918,606,575 2,968,863,642 ที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ (หมายเหตุข้อ 1.5 และข้อ 6) 620,803,946 653,444,076 สินทรัพย์อื่น 18,844,452 21,902,256 รวมสินทรัพย์ บาท 4,105,837,325 4,494,979,160 หมายเหตุประกอบงบการเงินเป็นส่วนหนึ่งของงบการเงินนี้ บริษัท ดุสิตธานี จำกัด (มหาชน) งบดุล ลงวันที่ 31 ธันวาคม 2539 2538 หนี้สินและส่วนของผู้ถือหุ้น หนี้สินหมุนเวียน เงินเบิกเกินบัญชีและเงินกู้ยืมจากธนาคาร (หมายเหตุข้อ 1.6 และข้อ 7) 21,012,068 236,068,488 เจ้าหนี้การค้าและตั๋วเงินจ่าย 62,157,119 58,954,836 ส่วนของหนี้สินระยะยาวที่ถึงกำหนดชำระภายในหนึ่งปี 1,013,570,000 151,440,000 ค่าใช้จ่ายค้างจ่าย 55,904,194 74,411,589 ภาษีเงินได้ 17,678,226 23,175,525 หนี้สินหมุนเวียนอื่น 79,630,618 62,442,844 รวมหนี้สินหมุนเวียน 1,249,952,225 606,493,282 เงินกู้ยืมระยะยาว (หมายเหตุข้อ 1.6 และข้อ 8) 654,330,000 1,640,600,000 รวมหนี้สิน 1,904,282,225 2,247,093,282 ส่วนของผู้ถือหุ้น ทุนเรือนหุ้น ทุนจดทะเบียน (หมายเหตุข้อ 9) หุ้นสามัญ 60,000,000 หุ้น มูลค่าหุ้นละ 10.00 บาท 600,000,000 600,000,000 ทุนที่ออกและเรียกชำระแล้ว หุ้นสามัญ 60,000,000 หุ้น มูลค่าหุ้นละ 10.00 บาท ชำระครบแล้ว 600,000,000 600,000,000 ส่วนเกินมูลค่าหุ้น 1,143,000,000 1,143,000,000 กำไรสะสม จัดสรรแล้ว สำรองตามกฎหมาย (หมายเหตุข้อ 10) 48,000,000 38,000,000 สำรองอื่น (หมายเหตุข้อ 11) 310,000,000 310,000,000 ยังไม่ได้จัดสรร 98,350,543 159,754,168 ผลต่างจากอัตราแลกเปลี่ยนในการแปลงค่าเงินลงทุน ในบริษัทย่อย 2,204,557 (2,868,290) รวมส่วนของผู้ถือหุ้น 2,201,555,100 2,247,885,878 รวมหนี้สินและส่วนของผู้ถือหุ้น บาท 4,105,837,325 4,494,979,160 หมายเหตุประกอบงบการเงินเป็นส่วนหนึ่งของงบการเงินนี้ บริษัท ดุสิตธานี จำกัด (มหาชน) งบกำไรขาดทุนและกำไรสะสม ประจำปีสิ้นสุดเพียงวันที่ 31 ธันวาคม 2539 2538 รายได้ รายได้จากการขายและการบริการ 1,061,398,909 1,063,302,576 ดอกเบี้ยรับ 94,407,498 154,732,639 รายได้อื่น 118,494,991 110,283,351 รวมรายได้ 1,274,301,398 1,328,318,566 ค่าใช้จ่าย ต้นทุนขายและบริการ 663,871,569 639,292,346 ค่าใช้จ่ายในการขายและการบริหาร 261,276,685 249,250,996 ดอกเบี้ยจ่าย 144,114,219 133,942,935 ภาษีเงินได้ 49,678,444 74,730,757 รวมค่าใช้จ่าย 1,118,940,917 1,097,217,034 กำไรก่อนรวมส่วนได้เสียในบริษัทย่อยและบริษัทร่วม 155,360,481 231,101,532 หัก ส่วนได้เสียในขาดทุนสุทธิที่ยังไม่ได้แบ่งของบริษัทย่อย และบริษัทร่วม (119,764,106) (47,312,842) กำไรสุทธิ บาท 35,596,375 183,788,690 กำไรสุทธิประจำปี 35,596,375 183,788,690 กำไรสะสมยกมา 159,754,168 88,319,254 หัก รายการปรับปรุงของปีก่อน (หมายเหตุข้อ 12) - (1,888,776) 159,754,168 86,430,478 การจัดสรรของปีก่อน สำรองตามกฏหมาย (10,000,000) (8,000,000) เงินปันผลปลายปี (60,000,000) (35,640,000) การจัดสรรระหว่างปี เงินปันผลระหว่างกาล (27,000,000) (66,825,000) กำไรสะสมยกไป บาท 98,350,543 159,754,168 กำไรสุทธิต่อหุ้น บาท 0.59 3.80 หมายเหตุประกอบงบการเงินเป็นส่วนหนึ่งของงบการเงินนี้ บริษัท ดุสิตธานี จำกัด (มหาชน) งบกระแสเงินสด ประจำปีสิ้นสุดเพียงวันที่ 31 ธันวาคม 2539 2538 กระแสเงินสดจากกิจกรรมดำเนินงาน กำไรสุทธิ 35,596,375 183,788,690 รายการปรับกระทบยอดกำไรสุทธิเป็นเงินสดสุทธิ ได้จาก (ใช้ไปใน) กิจกรรมดำเนินงาน ค่าเสื่อมราคาและค่าตัดจำหน่าย 111,284,798 125,500,021 ขาดทุนจากอัตราแลกเปลี่ยนเงินตราต่างประเทศ 29,786,500 8,060,000 ขาดทุน (กำไร) จากการจำหน่ายเงินลงทุน (3,921,096) 297,359 ส่วนได้เสียในขาดทุนสุทธิที่ยังไม่ได้แบ่งของบริษัทย่อย และบริษัทร่วม 119,764,106 47,312,842 เงินปันผลรับจากบริษัทย่อย 9,557,989 13,707,927 สินทรัพย์ดำเนินงาน (เพิ่ม) ลด เงินลงทุนระยะสั้น - 343,200,000 ลูกหนี้การค้าและตั๋วเงินรับสุทธิ (14,029,660) 2,483,693 สินค้าคงเหลือ (5,648,286) (1,101,128) เงินทดรองจ่ายและลูกหนี้อื่น (219,271) (1,733,468) สินทรัพย์หมุนเวียนอื่น (31,692,266) 12,343,495 สินทรัพย์อื่น 3,057,803 (1,026,463) หนี้สินดำเนินงานเพิ่ม (ลด) เจ้าหนี้การค้าและตั๋วเงินจ่าย 3,202,283 2,551,538 ค่าใช้จ่ายค้างจ่าย (18,507,395) 2,987,152 ภาษีเงินได้ (5,497,299) 2,659,469 หนี้สินหมุนเวียนอื่น 17,187,773 (15,813,068) เงินสดสุทธิได้จาก (ใช้ไปใน) กิจกรรมดำเนินงาน 249,922,354 725,218,059 กระแสเงินสดจากกิจกรรมลงทุน เงินสดรับจากการขายเงินลงทุนในบริษัทอื่น 5,370,159 - เงินสดจ่ายเพื่อซื้อหุ้นบริษัทในเครือ บริษัทร่วม และบริษัทอื่น (15,441,243) (1,697,951,878) เงินสดจ่ายเพื่อให้บริษัทในเครือกู้ยืม (60,000,000) (243,500,000) ที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ (เพิ่มขึ้น) ลดลงสุทธิ (78,644,668) (50,796,654) เงินสดสุทธิได้จาก (ใช้ไปใน) กิจกรรมลงทุน (148,715,752) (1,992,248,532) บริษัท ดุสิตธานี จำกัด (มหาชน) งบกระแสเงินสด (ต่อ) ประจำปีสิ้นสุดเพียงวันที่ 31 ธันวาคม 2539 2538 กระแสเงินสดจากกิจกรรมจัดหาเงิน เงินเบิกเกินบัญชีเพิ่มขึ้น (13,136,420) 5,444,479 เงินกู้ยืมจากธนาคารเพิ่มขึ้น (355,846,500) 351,800,000 ทุนเรือนหุ้น เพิ่มขึ้น - 154,500,000 ส่วนเกินมูลค่าหุ้น เพิ่มขึ้น - 463,500,000 เงินปันผลจ่ายปลายปี (60,000,000) (35,640,000) เงินปันผลจ่ายระหว่างกาล (27,000,000) (66,825,000) เงินสดสุทธิได้จาก (ใช้ไปใน) กิจกรรมจัดหาเงิน (455,982,920) 872,779,479 เงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสด เพิ่มขึ้น (ลดลง) (354,776,318) (394,250,994) เงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสด ณ วันที่ 1 มกราคม 648,814,220 1,043,065,214 เงินสดและรายการเทียบเท่าเงินสด ณ วันที่ 31 ธันวาคม บาท 294,037,902 648,814,220 หมายเหตุประกอบงบการเงินเป็นส่วนหนึ่งของงบการเงินนี้ .pa บริษัท ดุสิตธานี จำกัด (มหาชน) หมายเหตุประกอบงบการเงิน ประจำปีสิ้นสุดเพียงวันที่ 31 ธันวาคม 2539 และ 2538 1. นโยบายการบัญชีที่สำคัญ 1.1 รายการเทียบเท่าเงินสดได้แก่ เงินลงทุนระยะสั้น ซึ่งเป็นเงินฝากกับสถาบันการเงินต่าง ๆ มีกำหนดไม่เกิน 3 เดือน 1.2 การกำหนดค่าเผื่อหนี้สงสัยจะสูญ พิจารณาจากประสบการณ์ในการเรียกเก็บเงินจากลูกหนี้ในปี ก่อนๆ โดยพิจารณาฐานะการเงินของลูกหนี้ประกอบด้วย 1.3 สินค้าคงเหลือ แสดงตามราคาต้นทุน โดยวิธีถัวเฉลี่ยถ่วงน้ำหนักทุกครั้งที่มีการซื้อ 1.4 เงินลงทุนในหลักทรัพย์จดทะเบียนแสดงตามราคาทุนหรือราคาตลาดที่ต่ำกว่า เงินลงทุนในบริษัทย่อย และบริษัทร่วมแสดงตามวิธีส่วนได้เสีย เงินลงทุนในบริษัทอื่น แสดงตามราคาทุน 1.5 ที่ดิน อาคารและอุปกรณ์ แสดงในราคาทุน ค่าเสื่อมราคาคำนวณโดยวิธีเส้นตรงตามอายุใช้งานโดยประมาณของสินทรัพย์ดังต่อไปนี้ อาคารในที่เช่า 20 - 33 ปี ค่าตกแต่งและปรับปรุงภายใน 5 ปี เครื่องตกแต่งและอุปกรณ์ต่าง ๆ 5 - 15 ปี ยานพาหนะ 5 ปี สิทธิการเช่า 15 - 30 ปี เครื่องถ้วยชาม เครื่องแก้ว เครื่องเงินและผ้าต่างๆ คำนวณโดยใช้วิธีสำรวจของคงเหลือในวัน สิ้นปี และตีราคาใหม่ .../2 .pa - 2 - 1.6 หนี้สินที่เป็นเงินตราต่างประเทศ บันทึกบัญชีเป็นเงินบาทโดยใช้อัตราแลกเปลี่ยน ณ วันที่เกิด รายการ ยอดคงเหลือ ณ วันสิ้นงวดแปลงค่าเป็นเงินบาทโดยใช้อัตราแลกเปลี่ยนในวันนั้น กำไร ขาดทุนจากอัตราแลกเปลี่ยนถือเป็นรายได้หรือค่าใช้จ่ายประจำงวด 1.7 ภาษีเงินได้ คำนวณจากกำไรสุทธิของบริษัท โดยใช้วิธีราคาทุนในการแสดงเงินลงทุนในบริษัท ย่อยและบริษัทร่วม 1.8 กำไรสุทธิต่อหุ้น คำนวณโดยใช้หุ้นสามัญที่มีอยู่ ณ วันสิ้นงวด ในกรณีที่มีการเพิ่มทุน ใช้จำนวนหุ้น สามัญถัวเฉลี่ยถ่วงน้ำหนักตามระยะเวลาที่จดทะเบียนเพิ่มทุนที่ออกและชำระแล้ว 1.9 รายการในงบการเงินสำหรับปี 2538 บางรายการได้มีการจัดประเภทใหม่เพื่อให้สอดคล้องกับราย การในงบการเงินสำหรับปี 2539 2. ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับกระแสเงินสด เงินสดที่จ่ายสำหรับดอกเบี้ยและภาษีเงินได้ มีดังนี้ 2539 2538 บาท บาท ดอกเบี้ย 148,833,949 127,084,752 ภาษีเงินได้ 55,175,743 72,071,289 3. เงินสดและเงินฝากธนาคาร ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2539 และ 2538 ยอดเงินฝากประจำ จำนวน 1,000,000 บาท ใช้เป็นหลัก ประกันหนี้เงินกู้ของพนักงานที่มีต่อธนาคาร .../3 .pa - 3 - 4. สินค้าคงเหลือ สินค้าคงเหลือประกอบด้วย 2539 2538 อาหารและเครื่องดื่ม 12,413,795 8,033,410 เครื่องถ้วยชาม เครื่องแก้ว เครื่องเงิน และผ้าต่างๆ 5,916,270 5,761,997 วัสดุแผนกช่าง 3,162,019 2,851,230 วัสดุอื่น ๆ 7,966,272 7,163,433 บาท 29,458,356 23,810,070 5. เงินลงทุนและเงินให้กู้ยืมแก่บริษัทในเครือ บริษัทร่วมและบริษัทอื่น เงินลงทุนในบริษัทในเครือ บริษัทร่วมและบริษัทอื่นประกอบด้วยหลักทรัพย์จดทะเบียนและหลักทรัพย์อื่น ซึ่งมีราคาทุนและราคาตลาด (ราคาตลาดใช้ราคาปิดของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย เมื่อสิ้นวันทำ การสุดท้ายของปี) ดังต่อไปนี้ 2539 2538 หลักทรัพย์จดทะเบียน 9,275,546 10,401,100 (ราคาตลาด 31,182,202 บาท ปี 2539) หลักทรัพย์อื่น 2,605,831,029 2,714,962,542 รวมเงินลงทุน 2,615,106,575 2,725,363,642 เงินให้กู้ยืมแก่บริษัทในเครือ 303,500,000 243,500,000 บาท 2,918,606,575 2,968,863,642 .../4 .pa - 4 - หลักทรัพย์อื่น คือเงินลงทุนในบริษัทย่อย บริษัทร่วมและบริษัทอื่น ซึ่งมีสัดส่วนการถือหุ้นและจำนวนเงิน ดังต่อไปนี้ สัดส่วน 2539 2538 การถือหุ้น บริษัทย่อย บริษัท แลนด์มาร์ค โฮเต็ล จำกัด 99.88 0 0 บริษัท ดุสิตรีสอร์ท ชะอำ จำกัด 90.36 130,258,993 144,503,423 บริษัท รอยัล ปริ๊นเซส จำกัด (มหาชน) 79.65 826,603,210 827,332,962 บริษัท ดุสิตธานี อินเตอร์เนชั่นแนล จำกัด (ชำระแล้วร้อยละ 40) 99.99 3,806,145 3,777,067 บริษัท ดุสิตธานี เดลาแวร์ จำกัด 100.00 19,306,529 19,069,936 บริษัท ฟอร์แมทแอดเวอร์ไทซิ่ง จำกัด (ชำระแล้วร้อยละ 50) 59.70 1,106,178 1,106,178 บริษัท เบสท์ เวสเทิร์น (ประเทศไทย) จำกัด (ชำระแล้วร้อยละ 25) 99.30 90,690 259,158 Philippine Hoteliers, Inc. 76.21 607,829,179 595,272,176 1,589,000,924 1,591,320,900 บริษัทร่วม บริษัท ดีพีเอ็มเอ็น อินดัสตรี้ จำกัด 25.00 13,575,306 15,251,723 บริษัท ดุสิตสินธร จำกัด 49.99 963,077,754 1,083,050,852 บริษัท เวิลด์ คลาส เรนท์ อะคาร์ จำกัด (ชำระแล้วร้อยละ 25) 20.00 19,177,045 4,339,067 995,830,105 1,102,641,642 บริษัทอื่น ๆ บริษัท เจ้าคุณเกษตรพืชผล จำกัด 9.38 21,000,000 21,000,000 21,000,000 21,000,000 รวมหลักทรัพย์อื่น บาท 2,605,831,029 2,714,962,542 ณ วันที่ 31 ธันวาคม 2539 และ 2538 เงินลงทุนในบริษัท รอยัล ปริ๊นเซส จำกัด (มหาชน) จำนวน 826,603,210 บาท และ 827,332,962 บาท ตามลำดับ วางเป็นหลักประกันเงินกู้ยืมระยะยาว (ดูหมายเหตุข้อ 8) .../5 (ยังมีต่อ)